Nederlandse bouwbedrijven kunnen afgedragen vakantiegeld eventueel van Soka-Bau terugvorderen

Nederlandse bouwbedrijven, die sinds 15 mei 2008 in Duitsland bouwactiviteiten hebben uitgevoerd en op basis van de Duitse CAO inzake de sociaalfondsprocedure in de bouwnijverheid (VTV) verplicht vakantiegeld hebben afgedragen aan het vakantiefonds van de Duitse bouwnijverheid (SOKA-Bau), kunnen deze bijdragen eventueel terugvorderen. Dit is mogelijkerwijs het gevolg van een actuele uitspraak van de hoogste Duitse rechtbank voor arbeidsrecht, het Bundesarbeitsgericht (BAG). In een persbericht van het BAG over deze uitspraak van 21 september 2016 (10 ABR 48/15) wijst de rechtbank erop dat de basis voor de verplichte bijdragen is weggevallen. Volgens het BAG zijn de algemeen verbindend verklaringen van de VTV’s uit de jaren 2008, 2010 en 2014 namelijk nietig. Een slag om de arm moeten we houden. Nog staat de schriftelijke motivering van de rechtbank niet ter beschikking en trekken we deze conclusie voorlopig op basis van het persbericht van de BAG.

Nederlandse bouwbedrijven moeten verplicht deelnemen aan de Duitse vakantieregeling

Nederlandse bouwbedrijven die overwegend bouwwerkzaamheden verrichten en hun werknemers voor het uitvoeren van bouwactiviteiten naar Duitsland uitzenden, moeten in principe deelnemen aan het vakantiefonds van de Duitse bouwnijverheid. Dit betekent concreet dat ze gegevens moeten verstrekken aan SOKA-Bau en vakantiegeld conform de VTV moeten afdragen. Op dit moment ligt de verplichte afdracht van vakantiegeld bij 14,5%. Bovendien moeten de betreffende bedrijven hun werknemers aanmelden bij de Duitse douane en het minimumloon conform de Duitse Algemene Collectieve Arbeidsovereenkomst voor de Bouwnijverheid (BRTV) betalen.
De wettelijke basis dat de BRTV en de VTV op buitenlandse bedrijven van toepassing zijn vindt men in het Arbeitnehmer-Entsendegesetz alsmede in het Tarifvertragsgesetz. Echter vereist het Tarifvertragsgesetz wel dat de betreffende CAO voor algemeen verbindend is verklaard.

Rechtbank verklaart de algemeen verbindend verklaring nietig

De Duitse Minister voor Economische Zaken en Werkgelegenheid kan verklaren dat de VTV algemeen verbindend is. Dan is de VTV in beginsel van toepassing op alle dienstverbanden, onafhankelijk daarvan, of de werkgever of werknemer deel van de collectieve onderhandelingspartijen uitmaken. Het BAG heeft in de bovengenoemde uitspraak de algemeen verbindend verklaringen van de VTV van 15 mei 2008, 25 juni 2010 en van 17 maart 2014 nietig verklaard. Volgens het BAG is niet voldaan aan de vereisten voor een algemeen verbindend verklaring. Gezien de nietigheid van de algemene verbindend verklaring zijn werkgevers volgens de BAG niet verplicht krachtens de bovengenoemde algemeen verbindend verklaring vakantiegeld af te dragen aan SOKA-Bau.

Deze uitspraak heeft geen invloed op de verplichting tot afdracht van vakantiegeldbijdragen aan SOKA-Bau op grond van een rechtskrachtige algemene verbindend verklaring op een vroeger of op een later tijdstip. Op dit moment bestaat er een verplichte afdracht van vakantiegeld (voor bedrijven die niet aan de CAO zijn gebonden) krachtens de algemene verbindend verklaring van de VTV van 4 mei 2016. Over de rechtsgeldigheid van deze algemeen bindend verklaring heeft de BAG geen uitspraak gedaan.

Het terugvorderen van SOKA-bijdragen

De uitspraak van het BAG zou belangrijke gevolgen kunnen hebben voor (buitenlandse) bedrijven die sinds 15 mei 2008 in Duitsland bouwactiviteiten hebben uitgevoerd.
Voor Nederlandse bouwbedrijven die in het tijdsbestek van de nietige algemeen verbindend verklaringen werknemers naar Duitsland hebben uitgezonden en verplichte bijdragen aan SOKA-Bau hebben afgedragen, kan een terugvordering van de bijdragen zeer interessant zijn. Ten minste, voor zover deze bedrijven niet van de vakantievergoeding van SOKA  hebben geprofiteerd. Want anders zouden de verkregen vakantievergoedingen worden verrekend met de betaalde bijdragen, zodat alleen het verschil over zou blijven.

Hoogte van de bijdragen en verjaring toetsen

In het licht van de uitspraak van het BAG adviseren wij Nederlandse bouwbedrijven om allereerst de hoogte van de concrete bijdragen die zij aan SOKA-Bau hebben afgedragen in kaart te brengen. Voor het geval dat er bijdragen teruggevorderd kunnen worden, is het raadzaam te bekijken of er voor het einde van 2016 maatregelen genomen moeten worden teneinde een eventuele verjaring te stuiten.
Zodra de schriftelijke motivering van de uitspraak van het BAG ter beschikking staat kan aan de hand van een nauwkeurige analyse van het overzicht van alle bijdragen aan SOKA-Bau worden beslist of het terugvorderen van de bijdragen zinvol is.

Heeft u vragen over uw bijdragen aan SOKA-Bau? Neem dan gerust contact op met onze Nederlandstalige advocaten.